Religión torrijera: regresa al niño pringado de miel hasta las trancas
Uno de los dulces más populares vive sus días de gloria. Proust mitificó su magdalena porque no había probado las torrijas
as torrijas son al Viernes de Dolores lo que el pavo a la navidad. No hay nochebuena sin el gaznápiro galliforme coronando el mantel de hilo ni cuaresma sin esa delicia tradicional a prueba de delgacentros. Ponga a su madre bajo sospecha si no divisa un fuente generosa de torrijas al entrar en su cocina cuando el incienso perfuma las plazas. Hacer torrijas es un ceremonial atávico, un reencuentro con el tiempo que se fue. Es el hilo conductor que nos devuelve a aquel niño vestido de domingo de Ramos y pringado de miel hasta las trancas. Proust conectó a su joven burgués de Por el camino de Swann con los veranos de su infancia en Cambray mojando una magdalena en un té. Aquella alquimia literaria sigue siendo el mejor ejemplo de conexión del estímulo y la memoria. Pero, por poner un ejemplo epatante: el hipocampo proustiano habría funcionado con más garra de haber colocado en el centro de la ensoñación una de las torrijas de La Campana, santo y seña de las confiterías sevillanas. Más torrijas y menos magdalenas y por supuesto, menos prozac.
¿Y qué son las torrijas? Pan duro en rebanadas, mojado en leche, rebozado y endulzado con miel. Básicamente es eso. La receta admite variaciones. En muchos lugares se moja en vino. Seguramente, en sus orígenes, fue en aquellos donde históricamente no tenían ni vacas ni cabras ni ovejas. Hay quien moja el pan en huevo y quien no; y quien en vez de miel les espolvorea azúcar e incluso canela. Como la ensaladilla, el cocido o la tortilla, platos inmortales, no encontrará dos torrijas idénticas. Y todas sirven. ¿Por qué no?
León tiene incluso su Concurso Internacional de Torrijas. Hasta 2019 A.C. (Antes del Covid) había celebrado siete ediciones. Los premios se otorgan en cuatro categorías: Torrija tradicional (sin adornos, salsas, helados ni nada de modernidades), la Torrija Innovadora (espuma de torrijas, esferificación torrijera, aire de torrija, torrijón deconstruido y esas cosas), la Torrija salada (obvio: por ejemplo en Menorca a algunas le ponen su pizca de sobrasada) y la Torrija Stevia Truvía (solo puede realizarse con el edulcorante artificial que da nombre a la modalidad, un detalle para los leales de la operación bikini).
La torrija, que recoge su nombre del verbo latino torreo (tostar) durante mucho tiempo solo identificaba a un trozo de pan. Las primeras referencias se atribuyen a Marco Gavio Apicio, el gran compilador de la gastronomía romana de su época, a quien se atribuye De re coquinaria, aunque más bien parece que el tratado de gastronomía latina era una obra antigua con capas de conocimiento previo añadidas y sedimentadas. Apicio instruye sobre lo que llama el aliter dulcia (otro plato dulce) e invita a remojar la rebanada de pan en leche. Pero todo evoluciona. Dicen los historiadores de la cosa que son los árabes lo que incorporan el azúcar y la miel. En la Europa medieval eran populares algunas recetas similares a las de las actuales torrijas. Como el pain perdu francés o los armé ritter (los caballeros pobres) de Alemania. En todo caso, como ocurre con cualquier plato del recetario popular, su origen certificado se pierde en la noche de los tiempos. Así, lo que sabemos hoy de las torrijas es el resultado de una superposición de citas, desde el mundo romano de Apicio, pasando por los versos de un villancico del siglo XV, el recetario árabe y sus zalabiyya (un brioche frito y endulzado con miel) o la tradición judía. Posiblemente, ese artefacto hipercalórico que tanto agrada al paladar surgió al mismo tiempo y con interpretaciones similares en varios lugares y abrigados por culturas diferentes. En España, de hecho, se debate sobre si nació en los claustros conventuales de Andalucía en el siglo XV – las monjas siguen haciendo unas de categoría celestial- o si es una herencia de los recetarios árabes y sefardíes, tan del gusto de los dulces fritos y la miel.
Volviendo a las de La campana en Sevilla, una casa fundada en 1885 y que desde entonces, produce torrijas entre el Miércoles de ceniza y el Domingo de resurrección, su propietario, Jose Hernández, calcula que en ese periodo, en un año normal sin virus, puede vender hasta 40.000 torrijas. “Hay mucho frikismo con las torrijas de la Campana. La Semana Santa de Sevilla comienza con una torrija de nuestra casa y un vaso de leche”. El maestro pastelero, Francisco Cádiz, que entró con 16 años de aprendiz y está a dos de jubilarse, es quien atesora los datos exactos del producto, aunque Hernández avanza que la clave está en el pan, de elaboración propia.
Esteban Fernández, de la Asociación Empresarial de Pastelería Artesanal de Madrid, le contó hace unos años una historia extraterrenal a un periodista de Europa Press: “Las torrijas, al igual que la Semana Santa, representan la vida y muerte de Jesús. Según el rito católico, el pan es el cuerpo de Cristo, que muere en este tiempo, del mismo modo que la base de las torrijas es el pan muerto. La leche, los huevos y la fritura se entienden como los baños necesarios para que el cuerpo resucite y dicha fritura refleja el sufrimiento del Señor. Se produce la resurrección del pan muerto y de ahí la consideración de postre divino”.
Bueno. Por mucha mística subida de tono evangélico que se le eche al asunto, es una jugada segura apostar a que el origen antropológico del plato está vinculado a la escasez y al aprovechamiento. Posiblemente tras 40 días de ayuno, no por hacer la cetosis sino por decreto (Canon 1.249 del Derecho canónico), sobraba mucho pan y había que reaprovecharlo. Así que seguro que lo empaparon en leche o vino para reblandecerlo y después lo frieron porque había aceite a mano y lo remataron con miel, que también había en la alacena. Y ya. Empeñarse en teorías divinas es más divertido pero menos productivo que tratar de entender que la gente comía lo que tenía a mano y hacía virguerías con la imaginación y un cuartillo de aceite de oliva.
En cualquier caso, en todas las orillas, las torrijas se relacionan, curiosamente, con la maternidad. Desde antiguo se creía que la ingesta de leche por las mujeres embarazadas y las recién paridas incentivaba su producción. Así que las inflaban a torrijas, convencidos de que el método era infalible. Aún hoy en Menorca las torrijas se llaman Sopes de partera. Y en Portugal se les denomina Fatias paridas. O Revanada de parida, que llama el recetario sefardí a este dulce.
Lo cierto es que hoy son un clásico de la repostería española. Un producto casero y, a la vez, de obradores profesionales y restaurantes. Con el tiempo, muchos cocineros no han resistido la tentación de innovar en el arte torrijero. El restaurante Sa brisa, de comida ibicenca, la ofrece con helado de higos secos y almendras y queso de cabra. Casa Macareno en Madrid sirve una torrija de brioche y arroz con leche todo el año y La Manduca de Azagra la hace caramelizada con helado. Hay una en Salamanca, en El Mesón de Gonzalo, que además de estar riquísima, es una cumbre de la estética torrijera: torrija de brioche caramelizada con helado de yogur búlgaro.
Es célebre la que hace Ricard Camarena en Canalla bistró: torrija de triple fermentación mojada en leche, nata y leche evaporada, con yemas de huevo, azúcar y limón, cocinada al horno y servida con helado de mantecado. Martín Berasategui, con sus doce estrellas a las espaldas, ofrece versiones de torrijas en casi todos sus restaurantes. La base es un brioche de mantequilla empapado en huevo y nata: en MB garrote de San Sebastián la sirve con acompañamiento de crema de almendras, compota de ciruelas y café; con crema de ron helada y vainilla en Lasarte. Dani García las cocina con chocolate blanco y coco. O las de Dabiz Muñoz, que ha colgado un vídeo en Instagram haciendo torrijas con donuts y crema chantillí. Ferrán Adriá, cuando estaba en la cumbre de la creatividad, parió unas torrijas de parmesano con grasa de jamón al jugo de cebolla, yema de huevo y café.
Y así podríamos seguir hasta el infinito. Es la permanente reinvención de una receta tradicional versátil y del gusto de los paladares más exigentes. Que aguanta el paso del tiempo, mixturas y liftings. Y que se ha convertido definitivamente en un icono pop: el hastagh #torrijas agrupa ya en Instagram hasta 90.0000 fotografías, que es como decir 90.000 versiones torrijeras. Y, oiga, a todos los que salen en la fotos deglutiendo o cocinando sus torrijas se les ve carita de felicidad. ¡Españoles, a las torrijas, que estamos en cuaresma¡
Instagram: @anthdezrodicio / Twitter: @AHRodicio




Que delicia.
Uff…que ganas de tomarme media docenita acompañado por el Maestro de Écija y contigo admirado Antonio.
Toda una enciclopedia de experiencia gastronómica. Un fuerte abrazo.
Gloriosa torrija y bendito artículo Don Antonio. No dejare esta Semana Santa de cumplir con el ritual.
Qué maravilla, Antonio!
Como siempre es un gustazo leer tus árticulos. Lo difícil después en este caso, es saber por cual empezamos. En Cádiz las hacen exquisitas. Así qué….no lo voy a ni pensar. Fuerte abrazo Antono
Gracias amigo¡ Ganas de tomarme un coquinero contigo. Un abrazo
Otro para ti amigo ¡
gladalp 8b1722fb69 https://marketplace.visualstudio.com/items?itemName=mariumi.Beetle-Crazy-Cup-Full-Game-Download-High-Quality-18
maunsay baf94a4655 https://coub.com/stories/4926746-speed-brawl-version-pirateada-2021
germdarv baf94a4655 https://trello.com/c/KKMmMrvr/110-descargar-robbotto-gratuita-2021
lautors baf94a4655 https://www.guilded.gg/lanthlippbiterts-Wildcats/overview/news/JRN9BV0y
callear baf94a4655 https://coub.com/stories/4935185-ul-version-pirateada
chatmoni baf94a4655 https://trello.com/c/ij8UwWQC/84-descargar-rheksetor-versi%C3%B3n-completa-gratuita
deemcon baf94a4655 https://coub.com/stories/4943325-echelon-version-pirateada-2021
klailla baf94a4655 https://coub.com/stories/4948813-descargar-box-nation-lets-go-build-and-fight-version-completa-gratuita-2021
hetttale baf94a4655 https://trello.com/c/ZNe33d4T/94-animaride-versi%C3%B3n-pirateada
Tarayıcı eklentimiz sayesinde, alışveriş yaparken otomatik olarak The Body Shop mağazasına bir indirim kodu ekleyin! Eklentimizi
yüklemeniz sadece 30 saniye sürecek ve %100 ücretsiz olarak yararlanacaksınız!
Bu sayede alışveriş yaparken tüm indirim kodlarını doğrudan sepette otomatik olarak test edeceksiniz.
Denemeye değer.
my webpage; UH Meds Reçete Tasarruf Kartı
What’s up, always i used to check webpage posts here early in the daylight,
since i enjoy to gain knowledge of more and more.
Here is my blog Revolutionizing content creation with AI
Hello! Quick question that’s completely off topic. Do you know how to make your
site mobile friendly? My web site looks weird when viewing from
my iphone 4. I’m trying to find a theme or plugin that might be
able to fix this issue. If you have any recommendations, please share.
With thanks!
my web page :: Hair loss treatment clinics
Thanks for sharing your thoughts on hair replacement. Regards
My blog post :: Online discount stores for women’s clothing
best place to buy natural hormone supplements
menopause organic supplements for vaginal dryness cost
natural vitamins for women’s health
women’s hormonal health supplements
Here is my webpage: hormone replacement therapy
Trustworthy online pharmacies for diabetes meds? They’re out there, you
just gotta know where to look Where to find Metformin for cheap
Where can I find Glimepiride online without a prescription for diabetes?
Buy affordable Actoplus online
Also visit my blog post – Milan
Thank you for sharing your info. I truly appreciate your efforts and I am waiting for your further post thank you once again.
My web page; Neck pain relief
Just wish to say your article is as astonishing. The clarity in your post is just spectacular and i
can assume you’re an expert on this subject. Fine with
your permission allow me to grab your feed to keep updated with forthcoming post.
Thanks a million and please continue the enjoyable work.
Review my webpage Free Robux
I was able to find good info from your content.
Here is my web blog Does finasteride have any impact on insulin sensitivity?
Hi there! Someone in my Myspace group shared this website
with us so I came to look it over. I’m definitely loving
the information. I’m bookmarking and will be tweeting this to my followers!
Exceptional blog and brilliant design and style.
Look into my webpage; Ronnika
With a loan from CashUSA, you can secure among $500 and $10,000 to spend for health-related bills, student debt, or credit card debt.
Stop by my site – 모바일대출
Its like you read my mind! You appear to know so much about this, like you wrote the book in it or something.
I think that you could do with a few pics to drive the message home a little bit,
but other than that, this is fantastic blog. An excellent read.
I’ll definitely be back.
Have a look at my site; 웹툰사이트
This design is wicked! You definitely know how to keep a reader entertained.
Between your wit and your videos, I was almost moved to start my
own blog (well, almost…HaHa!) Wonderful job.
I really enjoyed what you had to say, and more than that, how you presented it.
Too cool!
My homepage … Sales of hoodies
A money advance is one tthat borrows a line of credit
via yyour credit card.
Look at my page … 정부지원대출
Youu ought to constantly go through a lender’s terms
just betore agreeing to a loan.
Also visit my blog post: 부동산 대출
Don’t worry, as youu are in the ideal hands and will get exceptional financial assistance.
Look at mmy web page … 정부지원대출
The ones we offer work, but we can’t inform you how extended they’ll last.
Visit my web-site: 온라인카지노순위
I’m not sure why but this site is loading very slow for
me. Is anyone else having this issue or is it a issue on my end?
I’ll check back later and see if the problem still exists.
Visit my website Seana
The Punt Casino is a dream come correct for crypto lovers as the website is exclusively accepting digital coins.
Feell free to visit myy web page: 바카라사이트
Read via your selected site’s terms and situations to discocer how to qualify.
Take a look at myy homepage: canvas.instructure.com
Jack Million is a gambling website that targets a wide intenational audience for various languages.
Here is my web site 온라인바카라
Thank you, I’ve recently been looking for info about this subject
for a long time and yours is the best I’ve found out till now.
However, what concerning the conclusion? Are you certain about the source?
Here is my blog :: El hydroxyzine 10 mg está disponible para su compra en línea
Good information. Lucky me I found your website by accident (stumbleupon).
I’ve bookmarked it for later!
Have a look at my blog: acheter etoricoxib 120 mg en Espagne en ligne
Way cool! Some extremely valid points! I appreciate you penning
this post and also the rest of the site is also really good.
My web-site achat en ligne de ivermectin 3 mg en France
I am really pleased to read this webpage posts which contains tons
of valuable data, thanks for providing these information.
Here is my webpage: singulair verkrijgbaar zonder recept in Spanje
I all the time emailed this web site post page to all my contacts, for the reason that if
like to read it afterward my friends will too.
Here is my website; comprar lebilon en Bolivia sin problemas
Major thankies for the blog article.Much thanks again. Awesome.
mobileautodetailingkc.com
I’m excited to uncover this great site. I need to to
thank you for your time just for this fantastic read!!
I definitely appreciated every little bit of it and i also have you saved as
a favorite to check out new stuff in your web site.
Here is my website … Carlo
Its not my first time to go to see this web site, i am browsing this
web page dailly and get pleasant information from here every day.
Feel free to visit my blog post: Tania
Excellent post. I am experiencing a few of these issues as well..
Here is my webpage: achat en ligne de mupibact en France
continuously i used to read smaller posts which also clear their motive, and that is also happening with this post which I am reading
at this place.
My website: acheter finasteride 2.5 mg en Belgique sans ordonnance
Hello colleagues, its fantastic piece of writing regarding teachingand fully defined, keep
it up all the time.
My web site sominex aankoop in Nederland
Greetings! Very helpful advice in this particular article! It’s the little changes that produce the largest changes. Many thanks for sharing!
adamlena23.com
Great site you’ve got here.. It’s difficult to find quality writing like yours these days. I honestly appreciate individuals like you! Take care!!
adamlena223.com
I think this is one of the most important information for me.
And i’m glad reading your article. But wanna remark on some general things, The website style is ideal, the articles is really nice :
D. Good job, cheers
My web blog indication de vente de bisacodyl au Maroc
I really like your blog.. very nice colors & theme. Did you make
this website yourself or did you hire someone to do it for you?
Plz answer back as I’m looking to create my own blog and would like to know where u got this from.
appreciate it
Feel free to visit my site … Medikamente rezeptfrei in der Schweiz
This post is invaluable. How can I find out more?
Also visit my blog … Koop estradiol online in Mexico
Do you mind if I quote a couple of your articles as
long as I provide credit and sources back to your
weblog? My blog is in the very same area of interest as yours
and my users would truly benefit from a lot of the information you provide here.
Please let me know if this alright with you. Regards!
Here is my web site puoi acquistare cycrin senza prescrizione a Napoli
12mg tizanidine
Great article, exactly what I was looking for.
Also visit my webpage; ordenar dynacin
15 mg prednisone daily
lisinopril medicine
fildena 200
buy zithromax no prescription
baclofen 10 mg no prescription
fildena tablets
buy hydroxychloroquine
effexor uk
where to get viagra in canada
augmentin 875 mg 125 mg tablet
where to buy lyrica
inderal 40 mg uk
purchase clonidine online
lyrica 75 mg price in usa
diflucan tablets in india
where can i get zoloft
buy silagra online
accutane prescription online
diflucan online
cheap lasix online